«صورت مالی گروه «همراه اول» نشان می‌دهد، این شرکت اینترنتی سال ۱۴۰۰ حدود ۱۶ هزار میلیارد تومان «داده» (دیتا) فروخته است. مجلس شورای اسلامی هم با طرح «صیانت» خیال حفاظت از داده و اطلاعات کاربران ایرانی دارد.»

 

همراه اول چه اطلاعاتی از دیتای فروخته‌شده منتشر کرده است؟

 

از این داده‌ها و مشتریان آن اطلاعاتی در دسترس نیست و مشخص نشده این داده‌ها به چه نحوی در اختیار مشتریان قرار گرفته است.

 

درآمد عملیاتی گروه «همراه اول» در سال ۱۴۰۰ حدود ۳۰ هزار و ۲۱۳ میلیارد تومان بوده که نسبت به رقم ۲۴ هزار میلیارد تومانی سال ۱۳۹۹ رشد ۲۴ درصدی نشان می‌دهد.

سود خالص این گروه در سال گذشته پنج هزار و ۶۵۶ میلیارد تومان بوده است.

 

«همراه اول» بزرگترین مشتری شرکت ارتباطات زیر ساخت در ایران است که  سال ۱۳۹۹ با پرداخت هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان، مشتری بیش از ۴۲ درصد اینترنت این شرکت بوده است.

 

این گروه در همان سال از محل بازتوزیع اینترنت، پهنای باند و فروش داده سود هنگفتی داشته که جنجالی‌ترین و حساس‌ترین آن مربوط به فروش داده است.

 

«داده‌ها و حریم خصوصی»

فروش داده کاربران به پیام‌رسان «آی‌گپ» از جمله اقدامات جنجال‌برانگیز این گروه در سال ۱۴۰۰ بود که در آن زمان با جنجال‌هایی نیز همراه شد.

 

در ایران سالهاست که موضوع ارائه اطلاعات و داده‌ کاربران به نهاد‌های اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی به موضوعی بسیار حساس و جنجال‌برانگیز تبدیل شده است.

 

«ابرآروان» یکی از مهم‌ترین شرکت‌های فعال در حوزه اینترنت است که متهم به همکاری با مقام‌های جمهوری اسلامی به منظور سرکوب و تحدید اینترنت در ایران است.

 

از «ابر آروان» با عنوان عرضه‌کننده یکپارچه «زیرساخت ابری» در ایران نام برده می‌شود که فعالیت خود را از سال ۱۳۹۴ و با عنوان «نویان ابر آروان» آغاز کرد.

 

مدیران این شرکت مدعی هستند، نخستین شبکه توزیع محتوا بر بستر شبکه ملی اطلاعات هستند که «خدمات امنیتی» را به «شکل ابری» در ایران ارائه می‌کنند.

 

شرکت «ابر آروان» به واسطه در اختیار داشتن چنین امکانی در حال حاضر به خصوصی‌ترین اطلاعات کاربران ایرانی دسترسی داشته و این امکان را دارد که هر زمان بخواهد این اطلاعات را در اختیار نهاد‌های اطلاعاتی و امنیتی در جمهوری اسلامی قرار دهد.

 

از «ابرآروان» همچنین به عنوان یکی از شرکت‌های تامین زیرساخت‌های «اینترنت ملی» نام برده می‌شود، طرحی که از مدت‌ها پیش در دستور کار مقام‌های جمهوری اسلامی قرار گرفته تا دسترسی مردم ایران به اینترنت جهانی را قطع کند.

 

بسیاری در ایران معتقدند راه‌اندازی «اینترنت ملی» به نهاد‌های اطلاعاتی و امنیتی این امکان را خواهد که به راحتی به تمام داده‌های شخصی کاربران اینترنت در ایران دسترسی و فعالیت این کاربران را زیر نظر داشته باشند.

 

داده‌های شخصی به داده‌ای که به تنهایی یا به همراه داده‌های دیگر، مستقیم یا غیرمستقیم، شخص موضوع داده را از طریق ارجاع به یک شناسه می‌شناسند، گفته می‌شود.

 

از سویی دیگر حریم خصوصی در فضای سایبری، شامل مشخص نشدن هویت و پنهان ماندن اطلاعات است که می‌تواند مانع از سهولت دسترسی نهاد‌های اطلاعاتی و امنیتی در جمهوری اسلامی با هدف برخورد با فعالیت‌هایی باشد که از نظر آنها تهدیدکننده امنیت ملی است.

 

«طرح صیانت چه می‌کند؟»

 

طرحی به نام «صیانت» که ماههاست در ایران با جنجال و جدال و تنش‌های زیادی همراه شده در این میان می‌خواهد موانع این سهولت را از میان برداشته تا فعالیت کاربران اینترنت در ایران را نظارت‌پذیرتر از گذشته کند.

 

تصویب و اجرای این طرح منجر به «ذخیره‌سازی و پردازش داده‌های کاربران ایرانی» می‌شود، امکانی که در خدمت کنترل، شنود و سرکوب شهروندان به کار گرفته خواهد شد.

 

در کنار اراده سفت و سخت مقام‌های جمهوری اسلامی برای دستیابی به داده‌ کاربران ایرانی، رشد دیتابیس‌های اینترنتی و نبود چارچوب‌های حفظ اطلاعات شخصی، عدم برخورد با شرکت‌هایی که اطلاعات‌ کاربرانشان لو می‌رود و نبودِ اکوسیستم امنیت اطلاعات، بخش دیگری از آسیب‌های حریم خصوصی کاربران ایرانی در اینترنت است.

 

انتشار اطلاعات میلیون‌ها کاربر ایرانی در برخی شبکه‌های اجتماعی در دو سال گذشته گزاره‌های بالا را تایید می‌کند که وضعیت حفاظت از داده‌های کاربران ایرانی در شرایط چندان مطلوبی قرار ندارد.

 

افشای اطلاعات پنج میلیون کاربر اپراتور «رایتل» یکی از رقبای شرکت «همراه اول» هم نشان می‌دهد که این شرکت‌ها اعتنایی چندانی به حفاظت از داده‌های مشترکان خود ندارند.

 

اطلاعات کاربران این شرکت‌ها در ایران یا در اختیار نهاد‌های امنیتی و اطلاعاتی قرار می‌گیرد، یا در صورت وجود مشتری فروخته می‌شود و در پاره‌ای موارد هم مورد سرقت قرار می‌گیرد.

 

واقعیت این است که قوانین خاص و جداگانه‌ای برای حفاظت از حریم شخصی و صیانت از داده‌های شخصی کاربران در ایران وجود ندارد و به همین بهانه هم مجلس می‌خواهد طرح «صیانت» را تصویب و ابلاغ کند.

 

این طرح به ظاهر مدعی حفظ اطلاعات و حریم خصوصی کاربران است، اما هدفی جز محدود کردن دسترسی کاربران به اینترنت جهانی و نظارت‌پذیر کردن فعالیت‌‌های آنها را در سر ندارد.

 

 

 

نقل از سایت ایران وایر