معطل کاری عمدی در مذاکرات احیای "توافق" هسته ای وین از جانب رژیم ولایت فقیه به علت افزایش بهای نفت؟
دویچه وله فارسی: بنا بر گزارش ها، ایران به خاطر افزایش بهای نفت پس از حمله روسیه به اوکراین، عجله ای برای احیای برجام و رفع تحریم ها ندارد. یک مقام ارشد ایرانی به رویترز گفت، زمان به نفع ایران است و برنامه های هسته ای آن پیش می روند.خبرگزاری رویترز روز پنج‌شنبه، پنجم ماه مه (۱۵ اردیبهشت) از قول سه مقام ایرانی که نامشان فاش نشد، نوشت، با توجه به افزایش بهای نفت پس از تجاوز روسیه به خاک اوکراین، جمهوری اسلامی برای نهایی شدن توافق احیای برجام و کاهش تحریم ها، عجله ای ندارد.
مذاکرات احیای برجام در وین از فروردین سال گذشته آغاز و بیستم اسفند ماه در آستانه نهایی شدن متوقف شد. آمریکا برای نخستین بار پس از خروج از توافق هسته ای در اردیبهشت ۱۳۹۷ به طور غیرمستقیم در این مذاکرات مشارکت می کند.
خروج آمریکا از توافق و اعمال مجدد تحریم ها، صادرات نفت ایران را به شدت کاهش داد و اقتصاد این کشور را به مرز فروپاشی کشاند.
افزایش بهای نفت پس از تجاوز روسیه به اوکراین:
در ماه های گذشته و به موازات پیشرفت مذاکرات احیای برجام، فروش نفت ایران، بخصوص به چین افزایش یافت. پس از حمله روسیه به اوکراین نیز که ۲۴ فوریه آغاز شد، بهای نفت در بازارهای جهانی به شدت بالا رفت و باعث شد که فروش نفت حتی با تخفیف نیز، درآمدهای کلانی نصیب جمهوری اسلامی کند.
گفته می شود، یکی از علت های اصلی توقف مذاکرات وین پافشاری جمهوری اسلامی بر خارج کردن نام سپاه پاسداران از فهرست سازمان های تروریستی آمریکا است که اکثریت اعضای کنگره با آن مخالفت می کنند.
یک مقام ارشد ایرانی به رویترز گفت، ایران همچنان خواستار احیای برجام و برداشته شدن تحریم ها است، اما بالا رفتن بهای نفت فرصت جدیدی بوجود آورده و به جمهوری اسلامی امکان داده است با افزایش درآمدهای نفتی خیالش برای مدتی آسوده باشد و فشار اقتصادی کاهش یابد.
این مقام حکومتی می گوید، زمان به سود ایران عمل می کند و برنامه های هسته ای این کشور مطابق برنامه پیش می روند. او با بیان اینکه در صورت شکست مذاکرات وین هم، دنیا به آخر نمی رسد، افزود این واقعیتی است که اقتصاد ایران دیگر تحت تأثیر شدید تحریم ها و وابسته به احیای برجام نیست و چنانچه مذاکرات از سر گرفته شوند، مذاکره کنندگان جمهوری اسلامی، اهرم های فشار بیشتری در اختیار دارند.
بالاترین میزان صادرات نفت پس از "فشار حداکثری":
به نوشته رویترز صادرات نفت خام ایران پیش از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای به رکورد روزی ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز هم رسید اما پس از اعمال "فشار حداکثری" در دولت دونالد ترامپ به روزی ۲۰۰ هزار بشکه تنزل پیدا کرد.
گرچه جمهوری اسلامی در دوران تحریم میزان دقیق صادرات نفت را به طور رسمی اعلام نمی‌کند خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام آگاه در وزارت نفت صادرات کنونی این کشور را حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه در روز عنوان کرده که بخش بزرگی از آن با تخفیف در اختیار چین قرار می‌گیرد.
بهای نفت خام در بازارهای جهانی در ماه مارس و پس از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین به ۱۳۹ دلار در هر بشکه هم رسید که بالاترین قیمت از سال ۲۰۰۸ تا آن زمان بود.
در بودجه سال گذشته میزان صادرات نفت یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز و قیمت آن ۶۰ دلار در هر بشکه پیش‌بینی شده بود. در بودجه سال جاری میزان صادرات روزانه ۲۰۰ هزار بشکه و بهای نفت ۱۰ دلار بیشتر برآورد شده است.
در حالی که در اسفند ماه خوش‌بینی نسبت به احیای برجام افزایش یافته بود، ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز چهارشنبه در جمع خبرنگاران گفت سرنوشت مذاکرات وین نامشخص و ایالات متحده برای هر سناریوی احتمالی در صورت به بن‌بست رسیدن گفت‌وگوها آماده است.
افزایش ۱۲ درصدی صادرات نفت ایران به چین
روزنامه "وال‌استریت ژورنال" هفته پیش گزارش داد در سه ماهه نخست سال جاری میلادی صادرات نفت خام ایران به چین ۱۲ درصد افزایش یافته و به ۷۵۰ هزار بشکه در روز رسیده است.
چین گرچه با تحریم‌های غرب علیه روسیه به خاطر حمله به اوکراین همراهی نمی‌کند اما واردات نفت از این کشور را کاهش داده و ظاهرا برای تامین نیازهای خود به کشورهای دیگر از جمله ایران روی آورده است.
با این حال و گرچه جمهوری اسلامی با افزایش صادرات و جهش قیمت نفت به منابع جدیدی دست یافته، مشکلات اقتصادی در ایران همچنان تهدیدآمیز است و افزایش شدید قیمت‌ها به نارضایتی عمومی دامن می‌زند.
بر این پایه بسیاری از تحلیلگران معتقدند با بالا رفتن درآمدهای نفتی، نیاز فوری جمهوری اسلامی به کاهش تحریم‌ها تا حدودی رفع شده و قدرت چانه‌زنی در ادامه احتمالی مذاکرات وین را افزایش داده اما با ادامه تورم سرسام‌آور و افزایش مدام قیمت‌ها، مهار نارضایتی عمومی بدون احیای برجام برای حکومت ایران یک چالش جدی خواهد بود.
