«صدور حکم اعدام» برای دو جوان بلوچ در چابهار و کشته شدن یک جوان سقزی به ظن شعارنویسی
«نظامالدین هوت و همچنین منصور هوت، فرزند کمال هوت شاعر و خواننده پرآوازه موسیقی مقامی بلوچستان، که در پی تظاهرات مردم چابهار در هشتم مهر ماه توسط نیروهای سازمان اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت شده بودند، به «محاربه» و «افساد فیلارض» متهم شده و دادگاهی در زاهدان آنها را به «اعدام» محکوم کرده است. گفته میشود، منصور و نظام هوت بدون داشتن حق وکیل انتخابی به اعدام محکوم شدهاند».
یک منبع مطلع به سایت حالوش که نقض حقوق بشر در استان سیستان و بلوچستان را پوشش میدهد، گفت: «منصور هوت و نظامالدین هوت از طریق اتهامات محاربه و افساد فی الارض از شعبه دو کیفری مجتمع قضائی موسی نوری زاهدان در ۱۸ دی ماه ۱۴۰۱، بدون داشتن حق وکیل انتخابی به اعدام محکوم شدهاند.»
به گفته این منبع مطلع از وضعیت دو معترض بازداشت شده در چابهار، «منصور و نظام هوت به حکم اعدام صادرشده اعتراض کردهاند اما تاکنون نتیجه اعتراض به آنها ابلاغ نشده است».
منصور هوت متولد سال ۱۳۷۴ فرزند «کمال خان هوت» شاعر پرآوازه بلوچ و از خوانندگان نامی موسیقی مقامی بلوچی و نوازند تنبورک است که در اسفند سال ۱۳۸۸ درگذشت. پیش از درگذشت کمال خان هوت، بزرگذاشتی با حضور و سخنرانی محمدرضا شجریان در تهران برای این چهره هنری بلوچستان برگزار شده بود. نظامالدین هوت دیگر معترض چابهاری محکوم به اعدام نیز متولد سال۱۳۸۱ است.
بنابر این گزارش منصور هوت و نظامالدین هوت در حال حاضر در «بند ۹ زندان مرکزی زاهدان» نگهداری میشوند و « برخی از عوامل بسیج محلی» خانوادههای این دو معترض را با این وعده که «احکام اعدام منصور و نظام در ۲۲ بهمن مورد عفو قرار میگیرد»، از رسانهای کردن «صدور حکم اعدام» برای آنها بازداشته بودند.
سایت حالوش از قول یک منبع مطلع از وضعیت این دو معترض چابهاری نوشت: «منصور و نظامالدین در طول مدت بازداشت به شدت شکنجه شدهاند و تحت شکنجه از آنها اعتراف اجباری اخذ شده و اوراقی را با فشار و تهدید بازجویان امنیتی بدون میل خود به اجبار امضا و اثر انگشت زدهاند.»
همین منبع مطلع به سایت حالوش گفت که این دو جوان معترض منابع هیچ نقشی در «آتشسوزی اماکن شخصی و دولتی» چابهار در جریان اعتراضات هشتم مهر ماه نداشتهاند و این اماکن «توسط نیروهای لباس شخصی» به آتش کشیده شده است.
تظاهراتی که منصور و نظامالدین هوت به دلیل حضور در آن بازداشت شدهاند، تظاهراتی است که روز هشتم مهر ماه در واکنش به انتشار اخباری درباره «تجاوز ابراهیم کوچکزایی، فرمانده وقت انتظامی چابهار به یک دختر ۱۵ ساله بلوچ» و همزمان با اعتراضات سراسری به کشته شدن مهسا امینی حین بازداشت در توسط نیروهای گشت ارشاد برگزار شد.
قوه قضاییه جمهوری اسلامی روز جمعه بیست و هشتم بهمن ماه اعلام کرد که ابراهیم کوچکزایی، فرمانده وقت انتظامی چابهار، به ۱۵ ماه حبس تعزیری و انفصال از سمتهای دولتی و عمومی محکوم شده است.
دو روز پس از تظاهرات هشتم مهر ماه در چابهار، جمعی از مردم شهر زاهدان نیز پس از نماز جمعه اهل سنت در مصلای مسجد مکی درصدد برگزاری تجمعی در اعتراض به «تجاوز فرمانده انتظامی چابهار به یک دختر ۱۵ ساله بلوچ» و «اعتراض به کشته شدن مهسا امینی حین بازداشت نیروهای گشت ارشاد» بودند، که آماج گلولههای مستقیم نیروهای انتظامی و امنیتی قرار گرفتند.
نزدیک به یکصد تن از مردم در جریان شلیک نیروهای انتظامی و امنیتی زاهدان کشته شدند و این روز که به «جمعه خونین زاهدان» شهرت دارد بنابر اعلام سازمان عفو بینالملل، خونینترین روز اعتراضات سراسری در ایران از هنگام آغاز آن در 16 شهریور ماه است.
کمپین فعالین بلوچ نیز پیشتر در ۲۱ آذر ماه درباره وضعیت منصور و نظامالدین هوت، گزارش داده بود که «نظامالدین هوت در ۸ مهرماه و منصور هوت در ۱۰ مهرماه ۱۴۰۱ توسط نیروهای سازمان اطلاعات سپاه پاسداران» بازداشت شدهاند و با وجود آنکه دادگاه انقلاب زاهدان آنها را به «محاربه و افساد فیالارض» متهم کرده در طول دوره بازداشت حق دسترسی به وکیل انتخابی را نداشتهاند.
در این گزارش همچنین عنوان شده بود که خانواده این دو معترض تا مدتها از وضعیت آنها اطلاعی نداشتند و دادگاه انقلاب زاهدان یک وکیل تسخیری برای آنها تعیین کرده است که این وکیل تسخیری درباره وضعیت نظامالدین و منصور هوت توضیحی به خانواده آنها ارائه نکرده است.
همچنین گزارشها درباره کشتهشدن مختار فتحی در سقز با شلیک نیروهای امنیتی به «ظن شعارنویسی»خبر میدهند.
گزارشها از سقز، زادگاه مهسا امینی، حاکی است که عصر شنبه یکی از جوانان این شهر به نام مختار فتحی، از سوی نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی به «ظن شعارنویسی» هدف شلیک گلوله جنگی قرار گرفت و کشته شد.
سایت حقوق بشری ههنگاو گزارش داد که عصر شنبه ۲۹ بهمن ۱۴۰۱، مختار فتحی جوان اهل سقز در نزدیکی منزل پدر و مادرش و در حالی که با دو دوست دیگر خود داخل یک خودرو نشسته بودند، هدف شلیک مستقیم نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی قرار گرفت.
این سایت حقوق بشری تاکید کرد که ماموران نیروهای انتظامی به ظن اینکه مختار وفایی در «نوشتن شعار» نقش داشته است او هدف «شلیک مستقیم» قرار داده و کشتهاند و پس از آن هم «نهادهای حکومتی خانواده این جوان کشته شده را تهدید کردهاند که در این مورد اطلاعرسانی نکنند».
یک منبع مطلع به ههنگاو گفته که «یک خودرو گشت متعلق به کلانتری ۱۲ سقز، بغل خودرویی که مختار فتحی در آن نشسته بود توقف کرده و یکی از نیروهای مسلح پیاده شده و از فاصله دو متری مبادرت به تیراندازی به سوی مختار» کرده است.
به گفته این منبع مطلع، مختار فتحی «در اثر اصابت گلوله به گردنش در دم علائم حیاتی» را از دست داده است و خودروی گشت نیروی انتظامی فورا محل را ترک کرده و مردم پیکر این جوان را به بیمارستان شفای سقز منتقل کردند.
ههنگاو همچنین از قول این منبع مطلع نوشت: ابتدا «نهادهای حکومتی اعلام کردهاند که مختار فتحی طی شبهای گذشته شعارنویسی کرده و شناسایی شده است اما پس از دو ساعت به خانوادهاش گفتهاند ما اشتباهی او را زدهایم و این خانواده را تهدید کردهاند که نباید با رسانهها در این مورد حرف بزنند.»
مختار فتحی متاهل و اهل روستای درویان و ساکن شهر سقز بود و ههنگاو نوشته که او در حالی با شلیک ماموران نیروی انتظامی کشته شد که همسرش باردار است و این زوج در انتظار به دنیا آمدن فرزندشان بودند.
برخی منابع کشته شدن مختار فتحی در سقز را نتیجه «تیراندازی بیضابطه ماموران نیروی انتظامی» خوانده و تاکید کردند که نیروهای گشت انتظامی سقز «بدون اخطار قبلی» این جوان سقزی را هدف شلیک گلوله قرار دادند.
منبع خبر: سایت رادیو فردا