ساعت 24 - حالا دیکر می توان با قاطعیت گفت برنامه ریزان اقتصاد ایران هرگز توانایی پیش بینی پذیری رفتار سیاستمداران حاکم بر کشور راندااشته وندارند و از واقعیتهای زندگی سیاسی ایران وبه ویژه مناسبات خارجی بسیار دورشده اند یا خود را به فراموشی می زنند و در هنگام برنامه ریزی برای 5 سال اجرای برنامه توسعه دررویا وخیال به سر می برند. این گونه شده است که هیچ یک از راهبردهای کیفیتی ونیز برنامه های کمی پیش بینی شده در برنامه برای بخش های گوناگون لباس عمل به تن نکرده و رها شده در بی خبری قرار گرفته وهیچ مقام مسئولی نیز از برنامه ریزان و مجریان پرسش نمی کند که برنامه ها وپیش بینی ها چه شد و چرا هیچ کدام محقق نشده اند. از لحاط فروپاشی برنامه های توسعه ، برنامه ششم اززمان زاد و رشد تا اجرا بدترین و شکننده ترین برنامه بوده است . دولت روحانی اصولا این برنامه را ننوشت و مجلس آن را نوشت که اصولا در شرایط تحریم اقتصادی قابلیت اجرا نداشت.رویاهای ایرانیان در این برنامه دود هوا شد و به آسمان رفت و در افق گم شد. به طور مثال قرار بود در برنامه ششم توسعه که امروز آخرین روز اجرای آن است ، میانگین رشد تولید ناخالص داخلی 8 درصد باشد اما درعمل حتی با لحاظ رشدهای زیر صفر سالهای پس از تحریم ،منفی نیز شده است. از طرف دیگر در برنامه ششم توسعه جذب سالانه تا بیشتر از 20 میلیارددلار سرمایه گذاری خارجی پیش بینی شده بود که در عمل به سالانه حتی 2 میلیارد دلار نیز نرسیدیم. در برنامه ششم توسعه برای تولید 5 میلیون بشکه نفت درروز برنامه ریزی شد که الان شاید با گشایش های تازه به 3.8 میلیون رسیده است. در برنامه ششم برای سرمایه‌گذاری ۲۰۰میلیارد دلاری در نفت و گاز پیش بینی شده بود که برآورد می‌شود در خوش‌بینانه‌ترین حالت20 درصد آن محقق شده باشد.

در چنین وضعیتی آیا باید بازهم به وعده های برخی از مدیران دولت سیزدهم که در سخت ترین شرایط کار خود را آغازکرده و هنوز از نظر برطرف کردن تحریم های نفت وگاز هیچ نقطه روشنی دیده نمی شود را باورکرد. رامین فروزنده تحلیلگر انرژی نوشته است: وزیرنفت برنامه سرمایه‌گذاری ۱۶۰میلیارد دلاری در بالادستی نفت و گاز خبر داده که ۹۰میلیارد دلار آن برای رسیدن ظرفیت روزانه تولید نفت به ۷/ ۵میلیون بشکه و ۷۰میلیارد دلار آن برای افزایش ظرفیت روزانه تولید گاز به ۵/ ۱میلیارد مترمکعب خواهد بود. انتظار می‌رود هدف‌گذاری صورت‌گرفته برای بازه هشت‌ساله باشد. در بخش پالایش نیز برنامه افزایش ظرفیت حداکثر ۸/ ۱میلیونی در دستور کار قرار دارد که نیازمند حداقل ۵۰میلیارد دلار سرمایه خواهد بود. موارد فوق به معنای هدف‌گذاری حداقل ۲۱۰میلیارد دلاری در بازه حداکثر هشت‌ساله و رقم میانگین سالانه بیش از ۲۵میلیارد دلار است. در برآورد اولیه و با فرض لغو تحریم‌ها، دستیابی به حتی نیمی از ارقام فوق، دور از انتظار به نظر می‌رسد. اگر واقعیات محیط کسب‌وکار و شیوه مدیریت نفت و گاز کشور نیز مورد توجه قرار گیرد، حتی جذب ۳ تا ۴ میلیارد دلار (یعنی یک‌دهم پتانسیل فنی) نیز دشوار خواهد بود.

fShare

Tweet