Uncategorised

ترور بیولوژیک با گازهای ترکیبی/ ممنوعیت اطلاع‌ رسانی و هراس کادر درمانی از ارائۀ اطلاعات - مسمومیت مأموران پلیس

Gaz-Sami-1 در این گزارش، جزئیات جدید از مسمومیت‌ دانش‌ آموزان در گفتگو با متخصصان اورژانس، پزشکان و پرستاران ارائه می شود
 
 روزنامه هم‌ میهن- زهرا جعفر زاده: وزارت کشور برای تشکیل تیم ویژه‌ ای برای بررسی مسمومیت دانش‌ آموزان دستور داده است
 
مسمومیت‌ دانش‌ آموزان و دانشجویان با گاز ناشناخته وارد مرحله جدیدی شده است. در شرایطی که مسئولان دولتی از هرگونه اظهارنظری درباره این موضوع خودداری می‌ کنند و وزارت بهداشت و وزارت آموزش‌ و پرورش، اطلاع‌ رسانی را به جای دیگری واگذار کرده‌ اند، خبرهای رسیده حکایت از وضعیت بحرانی در مراکز درمانی و اورژانس تهران دارد. آنطور که بررسی‌ های هم‌ میهن از مسئولان و کارکنان اورژانس نشان می‌ دهد، مسمومیت‌ ها روز چهارشنبه هفته گذشته از ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۱ صبح به طور همزمان آغاز و بحرانی‌ ترین روز برای مراکز درمانی و اورژانس تهران ثبت شد. 
نزدیک ۲۰۰ نفر از دانش‌ آموزان و معلمان مدارس غرب و شرق تهران به مراکز درمانی منتقل، تعدادی در آی‌ سی‌ یو بستری و تعدادی هم ۲۰ دقیقه بعد از انتقال مرخص شدند. سرگیجه، سردرد، زجر تنفسی، گرفتگی و بی‌ حسی عضلات و علائم نورولوژی، در میان مسموم‌ شدگان گزارش شد و برخی از پزشکان نگران شرایط در هفتهۀ پیش‌ رو هستند. آنها می‌ گویند، عامل مسمومیت احتمالاً گازهای ترکیبی بوده است. از آن طرف هم به هم‌ میهن خبر رسیده که از هفته گذشته تیم ویژه‌ ای از متخصصان سم‌ شناس، پزشکی قانونی، نورولوژیست و شیمیست به دستور وزارت کشور، تشکیل شده، بررسی‌ آغاز و نتیجه بزودی اعلام می‌ شود. در کنار همۀ اینها و با احتمال تکرار حوادث هفته گذشته، برخی از مدارس دخترانه تهران، اقدامات حفاظتی و امنیتی را در دستور کارشان قرار داده‌ اند. استفاده از ماسک، بستن پنجره‌ ها و جلوگیری از ورود افراد ناشناس به مدرس، ازجمله این اقدامات است. همۀ اینها در شرایطی است که در ٢ روز گذشته، منبع مسمومیت همچنان مبهم است، با اینکه خبرهایی دربارۀ دستگیری برخی از افراد منتشر شده، اما علت نهایی، نامشخص است. روز گذشته دبیر ستاد حقوق بشر درخواست کرد تا عاملان مسمومیت دانش‌ آموزان، به صورت فوری شناسایی شوند: «ستاد حقوق بشر با جدیت پیگیر روشن شدن ماجرای مسمومیت دانش‌ آموزان در برخی مدارس بوده و در تماس مداوم با نهادهای امنیتی و قضائی، خواستار شناسایی فوری عاملان این ماجراست».
 
تشکیل تیم ویژه‌ ای از متخصصان:
 
در وضعیتی که منشأ این مسمومیت‌ ها برای همه مبهم است، یک پزشک که نخواست نامش در گزارش بیاید به هم‌ میهن می‌ گوید که بنا به دستور وزارت کشور و وزارت بهداشت تیمی ۶ نفره از متخصصان سم‌ شناس، پزشکی قانونی، پزشک عمومی، نورولوژیست و شیمیست، در هفته گذشته تشکیل شده و بررسی‌ های‌ شان را با نمونه‌ گیری از مسموم‌ شده‌ ها، آغاز کرده‌ اند. او می‌ گوید که این تیم، نمونه‌ گیری‌ ها را انجام داده و معاینات بعدی هم ادامه دارد. نتیجه این بررسی‌ ها تا هفتۀ آینده مشخص و به وزارت کشور ارائه می‌ شود. او می‌ گوید، در حال حاضر نمی‌توان هیچ‌ گونه اظهارنظری درباره نوع گازهای منتشرشده کرد، چراکه بررسی‌ ها کامل نشده است: «این تیم در حال بررسی است که در این اتفاقات تا چه اندازه بحث مسمومیت مطرح است و چقدر مسئله روانی است. البته تیم با ۶ متخصص شروع بکار کرده و ظرفیت اضافه شدن افراد دیگری را هم دارد». بر اساس اعلام او، در حال حاضر اظهارات زیادی درباره علت حادثه می‌ۀ بیماران، اظهارنظر نهایی می‌ کنیم. نمی‌ توان بدون استناد به یافته‌ های علمی، دربارۀ این اتفاقات اظهارنظر کرد».
 
ممنوعیت اطلاع‌ رسانی:
 
پزشکان و پرستاران از ارائه هرگونه اطلاعاتی درباره مصدومان منتقل‌شده به بیمارستان‌ شان هراس دارند. اغلب پرستاران تمایلی به صحبت کردن ندارند و پزشکان هم توضیحات کوتاهی درباره آنچه رخ داده، می‌ دهند. آنها نگران پیامدهای این اطلاع‌ رسانی و برخوردهای احتمالی از سوی مدیران بیمارستان هستند. هرچند بعضی می‌ گویند، به آنها اعلام شده است هیچ صحبتی نداشته باشند و اطلاعاتی ندهند؛ دستوراتی که گفته می‌ شود از مقامات بالادستی و از خود وزارت بهداشت آمده است. هیچ‌ یک از مسئولان این وزارتخانه هم حاضر به مصاحبه و ارائه توضیح درباره آنچه اتفاق افتاده، نیستند. سخنگوی وزارت بهداشت پاسخ تلفن نمی‌ دهد و مسئولان دیگر، مجوز مصاحبه درباره این موضوع را ندارد و ماجرا را به صحبت‌ های اخیر وزیر بهداشت درباره این موضوع ارجاع می‌ دهند. نهم اسفند ماه، بهرام عین‌ اللهی، وزیر بهداشت اعلام کرد که مسمومیت دانش‌ آموزان ناشی از نوعی سم خفیف بوده است که عارضه‌ ای برای کسی نداشته و افراد چند ساعت دچار علائم بی‌ حالی و ضعف شده‌ بودند. اما، خبرهای رسیده از بیمارستان‌ ها، آنطور که وزیر بهداشت اعلام می‌ کند، نیست و گفته می‌ شود مسمومیت‌ ها چندان هم خفیف نبوده است. به‌ طوری‌ که تنها در یک مورد، دانش‌آموز از روز چهارشنبه در آی‌ سی‌ یو مسمومیت بیمارستان فیروزگر بستری است و همچنان روند درمانش ادامه دارد.
 
مسمومیت به وقت ۱۱ صبح:
 
در روز چهارشنبه هفته گذشته، یعنی دهم اسفندماه که موجی از انتشار گاز در مدارس دخترانه رخ داد، بیش از ۲۰۰مورد اعزام مصدوم به بیمارستان‌ ها از سوی اورژانس تهران، ثبت شد. به گفته منبع آگاهی در اورژانس که نخواست نامش در این گزارش بیاید، روز چهارشنبه، اورژانس شرایط بسیار بحرانی‌ ای را پشت سر گذاشت. او تأکید می‌ کند که مسمومیت‌ ها به صورت هماهنگ بین ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۱ صبح رخ داد. به گفته او، آن روز تعداد تماس‌‌ ها برای هر نفر از ۲۵۰ مورد به بالای ۳۵۰ مورد رسید. او درباره اتفاقات روز چهارشنبه توضیح بیشتری می‌ دهد: «در یکی از [مراکز] حوادث اعلام شد، دانش‌ آموزان پس از مسمومیت و بحرانی شدن شرایط مدرسه، شروع به شعار دادن کرده بودند که پلیس به منطقه اعزام می‌ شود و در تلاش برای متفرق کردن آنها، خود مأموران هم درگیر مصدومیت [= مسمومیت] شدند. یک مورد اعزام نیروی پلیس به بیمارستان هم گزارش شد». بر اساس اعلام این تکنسین اورژانس، اغلب دانش‌ آموزان به بیمارستان‌ های مفید، فیاض‌ بخش، رسول اکرم (ص)، امام خمینی (ره)، فیروزگر، یافت‌ آباد، کودکان بهرامی، امام حسین و شهدا تجریش منتقل شدند: «روز چهارشنبه شرق و غرب تهران درگیر حادثه شده بودند. اغلب علائم هم سرگیجه و زجر تنفسی گزارش شد. در برخی موارد التهاب، قرمزی و ورم در ناحیه سر و گردن دیده شد که به دلیل آنافیلاکسی بود. زمانی‌ که تنفس درگیر می‌ شود، چنین عارضه‌ ای ایجاد می‌ شود. البته در کنار اینها مخاط درون بدن هم تحت‌ تأثیر گاز منتشر شده، دچار مشکل می‌ شود. نای، ورم می‌ کند و این ورم، زجر تنفسی ایجاد می‌ کند: «برخی دانش‌ آموزان با اورژانس تماس می‌ گرفتند و اعلام می‌ کردند، چیزی به داخل مدرسه‌ شان پرتاب شد و پس از آن متوجه یک بویی شده‌ اند. شدت مسمومیت در برخی دانش‌ آموزان بالا بود. آنهایی که مسمومیت شدید داشتند، به بخش مراقبت‌ های ویژۀ بیمارستان‌ ها منتقل شدند. اما مابقی، یا در بخش اورژانس بیمارستان بستری شدن، یا به صورت سرپایی در محل درمان شدند. برای بخشی از این مصدومان، درمانگاه سیار اورژانس، کنار بیمارستان مفید در نظر گرفته شده بود. خیلی‌ ها به آنجا مراجعه می‌ کردند و اگر شرایط‌ شان حاد بود، به داخل بیمارستان منتقل می‌ شدند».
 
اعزام بیش از ۵۰ آمبولانس:
 
بر اساس اعلام او، کسانی که نشانه‌ های نورولوژی داشتند، مانند سرگیجه، دوبینی، تاری دید و ...، نیاز به بستری داشتند که در میان مصدومان چنین افرادی هم بودند: «آنقدر تعداد مأموریت‌ های اورژانس بالا بود که با بیمارستان‌ ها تماس گرفته می‌ شد تا هرچه سریع‌ تر نیروی اورژانس را آزاد کنند و به مأموریت بعدی برسد. شاید بالای ۵۰ مورد اعزام آمبولانس تنها در روز چهارشنبه ثبت شد. وضعیت به‌ گونه‌ ای شده بود که همه نگران یک اتفاق نگران‌ کننده‌ تر در شهر بودند. چراکه دو طرف شهر درگیر شده بود و احتمال وقوع حادثه‌ ای دیگر در جایی که کسی انتظارش را نداشت، وجود داشت». به گفته او، از سوی اورژانس هم دستور داده شده بود که اگر از مدرسه دخترانه با اورژانس تماس گرفتند، به سرعت آمبولانس اعزام شود. به‌ طورکلی هم وقتی موردی مانند مسمومیت با تعداد بالا رخ می‌ دهد، دیگر سؤال و جوابی صورت نمی‌ گیرد و به سرعت آمبولانس اعزام می‌ شود.
او می‌ گوید: «روز چهارشنبه به‌ طور همزمان و هماهنگ شده اتفاقات بین ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۱ رخ داد، یعنی تا قبل از آن موردی از مسمومیت به اورژانس گزارش نشده بود و در روزهای قبل هم تنها چند مورد اعلام شده بود».
 
منبع مسمومیت نامشخص است:
 
مداح‌ فیاض، پزشک اورژانس بیمارستان فیاض‌ بخش است و روز چهارشنبه تعداد زیادی از دانش‌ آموزان مسموم را تحت درمان قرار داده است. او به هم‌ میهن می‌گوید، اغلب این دانش‌ آموزان با استرس و علائم مسمومیت منتقل شده بودند، اما نشانۀ خاص و ویژه‌ ای جز مرتبط با مسمومیت در آنها دیده نشد. او با اعلام اینکه در هفتۀ گذشته تنها روز چهارشنبه با این میزان مسمومیت مواجه بوده‌ اند، تأکید می‌ کند که اطلاعاتی از عامل این مسمومیت در دست نیست و آنها هم متوجه چیزی نشده‌ اند: «اغلب افرادی که مراجعه کردند، پس از ۲۰ دقیقه مرخص شدند. وقتی بعد از ۲۰ دقیقه مرخص می‌ شوند، به این معنی است که موضوع خطرناکی نبوده است». مداح‌ فیاض ‌دربارۀ اینکه گفته می‌ شود، بخشی از این اتفاقات، جنبۀ روانی دارد، می‌ گوید که اطلاعی از این موضوع ندارد و نمی‌ تواند اظهارنظری کند: «ما نمی‌ دانیم منشأ این مسمومیت چه بوده است».
 
هادی عبداللهی، دیگر پزشک اورژانس بیمارستان فیاض‌ بخش تهران است. او جانباز ۵۰ درصد و شیمیایی است و اتفاقات اخیر رخ‌ داده برای مدارس دخترانه، برای او یادآور وضعیتی است که در دوران جنگ برایش رخ داده بود. او پزشک بیمارستانی است که روز چهارشنبه هفتۀ گذشته با تعداد زیادی از دانش‌ آموزان مسموم‌ شده مواجه شد؛ دانش‌آموزانی که اغلب از مدرسه دخترانه ۱۳ آبان منتقل شده بودند. او هم به هم‌میهن می‌ گوید: «نشانه‌ های کلی این مسمومیت، همان علائم با احتمال ‌مسمومیت با مادۀ نامشخص است؛ علائمی مانند حالت تهوع، استفراغ، سردرد، سرگیجه و گرفتگی عضلات. اما به‌ طور کلی مشخص است، افرادی که عامل این اتفاقات هستند، در پی این بودند که مصدومیت خفیف با جو روانی گسترده‌ ای ایجاد کنند». بر اساس اعلام این پزشک و با توجه به تجربه‌ ای که از دوران جنگ دارد، همچنین شرح حال بیماران که عنوان کرده بودند، پس از استنشاق ماده‌ ای که بوی سبزی گندیده یا بویی نامطبوعی داشته، دچار علائم شده‌ اند: «هدف این بوده که مسمومیت مشکل عمیقی ایجاد نکند. به‌ نظر می‌ رسد، این اقدامات بیشتر در فضای باز صورت می‌ گیرد و احتمالاً بر اساس تجربۀ زمان جنگ، ماده‌ ای به‌ صورت نیمه‌ جامد یا بخار یا یک ماده اسپری شده که در معرض هوا قرار گیرد، آزاد یا تبخیر و در هوا آزاد می‌ شود. آنطور که گزارش‌ ها نشان می‌ دهد، استنشاق گاز در فضای بسته، کمتر شنیده شده است». به گفته عبداللهی، مسمومیت ناشی از این ماده، استنشاقی است و از طریق هوا و دستگاه تنفس وارد بدن می‌ شود. علائم آن هم که جسمی و تنفسی است، اما مسمومیت آن به‌ صورت موقت در سیستم مغز و اعصاب و به‌ صورت گوارشی یا بر مراکز سرگیجه و تهوع اثر می‌ گذارد و مثل گاز منوکسید کربن پس از دو، سه ساعت یا بیشتر، علائم‌ اش برطرف می‌ شود. تاکنون از عوارض سنگین جسمی آن چیزی شنیده یا مشاهده نشده است. این پزشک اورژانس بیمارستان می‌ گوید: «در دوران جنگ و دفاع مقدس که مورد حملۀ شیمیایی قرار می‌ گرفتیم، در ابتدا بوی سیر به مشام‌ مان می‌ خورد و بعد دچار همین عوارض می‌ شدیم، به‌ تدریج گاز روی پوست‌ مان تأثیر می‌ گذاشت و تنگی‌ نفس پیدا می‌ کردیم، بعد دچار سردرد شدید، سنگینی سر، گرفتگی عضلانی، تهوع و استفراغ می‌ شدیم و علائم به اوج خود می‌ رسید. گاز شیمیایی به‌ صورت مایع و فشرده شده و اسپری در بمب‌ های شیمیایی قرار می‌ گرفت و وقتی چاشنی آن باز می‌ شد، مایع و بخار و اسپری تبدیل به گاز می‌ شد و کل منطقه را پر می‌ کرد. اما در ارتباط با مسمومیت اخیر، هنوز نمی‌ دانیم، مادۀ اصلی چیست و تنها با دانش‌ آموزانی مواجه‌ ایم که دچار علائم شده‌ اند». به گفته او، معمولاً نیم‌ ساعت پس از انتشار گاز یا بوی نامطبوع، نشانه‌ هایش مشخص می‌ شود و به‌ تدریج تعداد زیادی از افراد را درگیر می‌ کند. شاید در کمتر از چند دقیقه این اتفاق می‌ افتد و در ادامه روی سیستم مغز و اعصاب‌ شان تأثیر می‌ گذارد: «عارضۀ پیش‌ آمده دو، سه ساعته و سطحی است، البته چون منشاء آن مشخص نیست، نمی‌ توان گفت که در آینده چه عوارضی خواهد داشت. آیا جهش ژنی ایجاد می‌ کند یا خیر را نمی‌ دانیم. اصلاً هم نمی‌ توان پیش‌ بینی کرد، عوارض آن چه خواهد بود». بر اساس اعلام او، گازهایی که دربارۀ آن صحبت می‌ شود، قطعاً در اختیار همه نیست.
 
استفاده از گازهای ترکیبی:
 
محمد رضا هاشمیان، فوق‌ تخصص بخش مراقبت‌ های ویژۀ بیمارستان مسیح دانشوری، در روزهای گذشته دربارۀ این مسمومیت‌ ها در شبکه‌ های اجتماعی، صحبت‌ هایی کرد و حالا هم به هم‌ میهن می‌ گوید که خودش به‌ طور مستقیم درگیر معالجۀ این افراد نبوده، اما با استعلامی که از پزشکان دیگر گرفته است، اطلاعاتی بدست آورده که نشان می‌ دهد، گاز منتشر شده، ترکیبی بوده است: «با اینکه وزیر بهداشت اعلام کرده این مسمومیت خفیف است، اما باید تأکید کرد که این مسئله جدی است. باید هرچه زودتر منبع این مسمومیت مشخص شود تا پزشکان بتوانند آنتی‌ دوت (پادزهر) آن را استفاده کنند و بدانند برای درمان افراد مسموم‌ شده از چه دارویی استفاده کنند». او به اظهاراتی که دربارۀ نوع گاز منتشر شده در روزهای گذشته صورت گرفته اند، اشاره می‌ کند: «گفته شد، گاز منتشرشده N2 یا همان نیتروژن است، یا N2O که گاز مخصوص بیهوشی است. برخی دانش‌ آموزان اعلام کردند، موقع انتشار گاز، بوی تخم‌ مرغ به مشام‌ شان خورد که این بو در گازهای حاوی سولفور به مشام می‌ رسد. در روزهای گذشته هم شنیده شد که دانش‌ آموزان از بوی نارنگی گندیده یا وایتکس صحبت می‌ کنند. هر کدام از این بوها نشان‌د هندۀ نوعی گاز است. اما آنچه به نظر می‌ رسد این است که در این اتفاقات از گازهای ترکیبی برای مسمومیت استفاده شدند و بسیار هوشمندانه در حال بکارگیری است». او تأکید می‌ کند که دسترسی به این گازها برای افراد عادی امکان‌ پذیر نیست. هرچند برخی گازها برای بیهوشی یا لاپاراسکوپی استفاده می‌ شوند، اما اینطور نیست که در دسترس عموم باشند.
 
به گفته او، در برخی گزارش‌ ها، افراد دچار بی‌ حسی عضلانی یا فلج موقتی شده‌ اند. به هر حال ماجرا جدی است و می‌ تواند حتی تأثیرات شدیدتری مانند مشکلات کلیوی و ریوی ایجاد کند: «نباید به‌ راحتی از این موضوع گذشت. مسئولان وزارت بهداشت باید دراین‌ باره گزارش دهند و نباید خیلی راحت از این موضوع گذشت. ما در شروع ماجرا هستیم و باید بدانیم چه اتفاقی افتاده است. وزارت بهداشت باید به ما بگوید که چه خبر است و چه گازی در حال انتشار است».
 
بازگشت ماسک به مدارس:
 
در این وضعیت از برخی مدارس دخترانه در تهران خبر می‌ رسد که بنا به تصمیمات مدیران و معاونان مدرسه، اقدامات ویژه‌ ای برای حفاظت از دانش‌ آموزان در حال انجام است. آنطور که شنیده می‌ شود، این اقدامات از روز چهارشنبه در دستور کار آنها قرار گرفته است. معلم یکی از این مدارس متوسطه دخترانه به هم‌ میهن می‌ گوید، از روز چهارشنبه که ماجرای مسمومیت‌ ها در تهران تشدید شد، در مرحلۀ اول، ورود والدین را به مدارس ممنوع کردند، حتی برای ثبت‌ نام دانش‌آموزان. همچنین اعلام کردند، نباید پنجره‌ ای که رو به خیابان است، باز شود و پیک‌ موتوری هم نمی‌ تواند به مدرسه مراجعه کند. او می‌ گوید: «دانش‌ آموزان این مدرسه که غیردولتی است، در ساعت‌ های زنگ تفریح می‌ توانستند از بیرون مدرسه غذا سفارش دهند که از روز چهارشنبه به آنها اعلام شد، دیگر نباید کسی وارد مدرسه شود، حتی برای آوردن غذا. از سوی دیگر، دوربین‌ های مدرسه هم فعال شده‌ اند و یک نفر موظف شده است تا به صورت مستمر آنها را بررسی کند. به دستور مدیر مدرسه، با کلانتری منطقه صحبت شد و قرار است یک مأمور برای حفظ امنیت فرستاده شود. سرایدار هم به‌ طور دائم بیرون از مدرسه باشد و موقع تعطیلی مدرسه هم تعدادی از کارکنان مدرسه، دانش‌ آموزان را برای سوار شدن به سرویس مدرسه، همراهی کنند». این اقدامات برای یکی دیگر از مدارس غیردولتی تهران در منطقه صادقیه هم در حال انجام است. به گفته معلم این مدرسه، از دانش‌ آموزان خواسته شد تا اگر از اسپری تنفسی استفاده می‌ کنند، اسپری به‌ طور دائمی همراه‌شان باشد و تمام دانش‌ آموزان از ماسک استفاده کنند. او می‌ گوید، در روزهای گذشته، تأکید وزارت آموزش‌ و پرورش بر برقراری کلاس‌ ها به‌ صورت حضوری است. حتی بازرس به مدارس فرستاده می‌ شود تا مطمئن شوند، کلاس‌ ها غیرحضوری نشده است. این درحالی‌ است که خانواده‌ ها به‌ شدت پیگیر غیرحضوری شدن کلاس‌ ها هستند.