چرا درایران هرپدیده‌ای که از فکر به اجرا می رسد در عمل به چیزی تبدیل می شود که ضد هدف از تاسیسی آن بوده است. به طور مثال درایران صندوق توسعه ملی درست شد اما این صندوق اکنون به تاریکخانه تبدیل شده است و رییس صندوق در هردوره کاری حاضر نمی شود اسامی بدهکاران بزرگ ارزی و کسانی که ۸ میلیاردلار از طلب‌های صندوق را به مرز سوخت شدن رسانده اند معرفی کنند. باید نوری براین تاریکخانه ارزی انداخته شود.

داستان از جایی شروع شد که در قانون برنامه سوم توسعه تاسیس حساب ذخیره ارزی کلید خورد. روزی که فکر تاسیس حساب ذخیره ارزی در قانون برنامه سوم توسعه کلید خورد هدف این بود که راه وارد شدن شوک ارزی سرچشمه گرفته از تنش‌های درآمد ارزی ایران به ویژه از صادرات نفت خام به اجرای برنامه‌های توسعه جلوگیری شود. درذیل این راهبرد پیش بینی شده بود اگر پس از تامین نیازهای ارزی بودجه کشور، ارزهایی در حساب باقی ماند آن را به بخش خصوصی تخصیص دهند که بخش خصوصی توسعه یابد و رشدهای بالا هم به دست آید. در اواخر دهه ۱۳۸۰ بود که حساب ذخیره ارزی به صندوق توسعه ملی تبدیل شد و نیز بلافاصله تحریم ایران آغاز شد. بر اساس اطلاعات آماری ارایه شده از سوی رییس صندوق توسعه ملی تاکنون، ۱۵۰ میلیارد دلار از درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت و گاز در اختیار این صندوق قرار گرفته است که ۱۰۰ میلیارد دلار آن را دولتها برداشت کرده اند و نیز دولت از منابع صندوق ۴۰ میلیارد دلار تسهیلات به متقاضیان دریافت تسهیلات ارزی خصوصی اختصاص داده است. به گفته رییس این صندوق فقط ۱۰ میلیارد دلار در حساب این صندوق باقی مانده است. اطلاعات ارایه شده از سوی غضنفری نشان می دهد مطالبات صندوق از دولت ۱۰۰ میلیارد دلار و از بخش خصوصی نیز ۴۰ میلیارد دلار است که سررسید حدود ۷ میلیارد دلار آن فرارسیده است.

از سوی دیگر سیداحمدرضا دستغیب رییس کل دیوان محاسبات کشور نیز درباره کارنامه صندوق گفته است :گرچه اطلاعات بسیاری از موارد برداشت از صندوق مشخص می‌شود اما باید نظارت دقیقی بر آن باشد تا مشخص شود به طور دقیق در کدام بخش مصرف و به چه دلیل برداشت می‌شود. اصلاح ساختار بودجه بسیار اهمیت دارد.

ذبیح‌الله خدائیان، رییس سازمان بازرسی در سومین همایش صندوق توسعه ملی نیز گفته است: صندوق توسعه ملی ۸ حساب ارزی دارد که ارزش بعضی از این ارزها دائما در مقابل دلار کاسته می‌شود که در همین حین حدود ۸ میلیارد دلار از سرمایه صندوق آب شده است... بیش از ۴۰۰ بار از صندوق امهال گرفتند، یا از طرفی دوره‌های بازپرداخت ۸ ساله به ۱۴ سال افزایش پیدا ‌کرده و مشخص است با این شرایط این صندوق هیچ پیشرفتی نمی‌کند.

به نظر می رسد ادامه وضعیت موجود فلسفه تاسیس چنین نهادی را مخدوش کرده و به صندوق رانت و فساد تبدیل شده است و باید با نورافکن‌های نیرومند به سراغ این تاریکخانه رفت.

منبع: ساعت ۲۴

fShare

Tweet